Οι επεμβάσεις των Άγγλων στην Ελλάδα
Γιάννης Κορδάτος
Στα 1766 ή τσαρίνα Αικατερίνη είχε στείλει στη σκλαβωμένη Ελλάδα τον Έλληνα λοχαγό Παπάζωλη, που υπηρετούσε στο ρωσικό στρατό, με εντολή να ξεσηκώσει τους έλληνες καί να οργανώσει επαναστατικά κινήματα. Ο Παπάζωλης έκανε καλά τη δουλειά του. Δεσποτάδες, κοτζαμπάσιδες, αρματωλοί άκουσαν το κήρυγμα του και ετοιμάσθηκαν να επαναστατήσουν, όταν θα ερχόταν ο ρωσικός στόλος στό Αιγαίο. Στα 1768 άρχισεν ο ρωσοτουρκικός πόλεμος καί στά 1770 κατέβηκεν ο ρωσικός στόλος με αρχηγούς τους αδελφούς Ορλώφ. Ο Μωριάς επαναστάτησε καθώς και τα Σφακιά της Κρήτης και άλλες περιοχές. Οι ρώσοι στον Τσεσμέ της Μικρασίας έκαψαν τήν τούρκικη αρμάδα καί για μια στιγμή φαίνονταν πώς ή ρωμιοσύνη θα κέρδιζε τή λευτεριά της. Ωστόσο, ή επαναστατική εκείνη εξέγερση δεν πέτυχε γιατί δεν ήταν καλά οργανωμένη κι έτσι δε βγήκε σε καλό. Οι τούρκοι κινητοποίησαν από την Αρβανιτιά πολλές δυνάμεις και όχι μόνον έπνιξαν στο αίμα την επανάσταση του Μωριά, αλλά και ρήμαξαν τον τόπο. Όπως όμως έγινε γνωστό πιο ύστερα, ο κυριότερος λόγος της αποτυχίας ήταν γιατί ο σουλτάνος είχε μάθει πως ετοιμάζονταν κίνημα στο Μωριά και πήρε από πριν τα μέτρα του. Η τόσο γρήγορη κινητοποίηση του τούρκικου στρατού μόνον έτσι εξηγιέται. Το Φόρεϊν όφφις πού από τους πράκτορες του ήξερε τήν ετοιμασία της επανάστασης, είχε προδόσει τα σχέδια τών γραικών στην τούρκικη κυβέρνηση.[…]
