Σχέδιο «Λίμνες» [1947]
Πολιτική κατάσταση:
Σήμερα ωρίμασαν οι συνθήκες προς εκπλήρωση της κύριας στρατηγικής αποστολής, που βρίσκεται
ενώπιον του Δημοκρατικού μας Στρατού, δηλαδή η δημιουργία ελεύθερης περιοχής στην περιφέρεια της
Μακεδονίας και η απελευθέρωση ολόκληρης της Μακεδονίας και Θράκης με κέντρο τη Θεσσαλονίκη.
Από στρατιωτικής άποψης είναι απαραίτητο για το σκοπό αυτό να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις, όπως
παρουσιάζονται παρακάτω:
Σημερινή στρατιωτική κατάσταση
Εχθρικές Δυνάμεις
Α) Ανθρώπινο δυναμικό
α) Γενικά στη χώρα:
Στρατός 100.000 ανδρών, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 40.000 άνδρες
Χωροφυλακή 30.000 ανδρών, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 15.000 άνδρες
Πολιτοφυλακή 40.000 ανδρών, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 5.000 άνδρες
Σύνολο: 170.000 άνδρες, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 60.000.
β) Περιοχή Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας:
Συνολικά 59.000 άνδρες, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 23.000 άνδρες.
Δεν είναι γνωστή η ακριβής δύναμη στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
γ) Περιοχή Μακεδονίας-Ηπείρου-Θράκης μαζί:
Συνολικά 88.000 άνδρες, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 32.000 άνδρες.
Β) Μέσα
α) Οπλισμός πεζικού
17
Σε κάθε τάγμα 45 οπλοπολυβόλα τύπου «Μπρεν» και 45 πολυβόλα τύπου «Τόμσον».
2-4 βαριοί όλμοι (εκ των οποίων 2 αμερικανικοί)
2 πολυβόλα «Βίκερς», 3 πολυβόλα «Φίατ» ανά λόχο
Πλήθος πυρομαχικών
β) Πυροβολικό:
4 πυροβόλα ανά ταξιαρχία
γ) Μηχανοκίνητες δυνάμεις:
Ένα σύνταγμα τεθωρακισμένων (αυτοκινούμενο) και ελαφρά τανκ σε κάθε μεραρχία
δ) Μέσα επικοινωνίας:
Ένας ασύρματος ισχύος 22 σε κάθε τάγμα και ραδιοτηλέφωνα ανά λόχο και διμοιρία, καθώς επίσης και
οπτικά εργαλεία.
ε) Μεταφορικά μέσα: σε αφθονία.
στ) Μηχανικό υλικό: σε αφθονία.
ζ) Επιμελητεία καλά οργανωμένη και διαθέτουσα όλες τις απαραίτητες εφεδρείες.
Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας
Α) Ανθρώπινο δυναμικό
α) Συνολική δύναμη στη χώρα 24.000 άνδρες, εκ των οποίων επιχειρησιακοί 18.000.
β) Στην περιοχή Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας συνολικά 10.500, επιχειρησιακοί 8.000.
γ) Περιοχή Μακεδονίας-Ηπείρου-Θράκης μαζί:
Συνολικά 15.000 εκ των οποίων επιχειρησιακοί 11.000.
Η αναλογία σε όλες τις περιπτώσεις είναι 1:3 προς όφελος του εχθρού
18
Β) Μέσα
α) Οπλισμός πεζικού:
Τουφέκια, αυτόματα, οπλοπολυβόλα διαφόρων τύπων με πολλές ελλείψεις στην Κεντρική και Δυτική
Μακεδονία, Ήπειρο, Θράκη και με σοβαρές ελλείψεις στη Θεσσαλία-Ρούμελη (Κεντρική Ελλάδα) και
στην Πελοπόννησο.
Όλμοι ανά ένα ως δύο τάγματα σε Μακεδονία, Ήπειρο, Θράκη και ανά ½ ως 1 σε Θεσσαλία, Ρούμελη
και Πελοπόννησο.
β)Πυροβολικό: συνολικά 5 πυροβόλα.
γ) Εκρηκτικές ύλες: ασήμαντη ποσότητα σε Μακεδονία-Ήπειρο-Θράκη και γενικά δεν υπάρχουν σε
Θεσσαλία-Ρούμελη-Πελοπόννησο.
δ) Μηχανοκίνητα τμήματα δεν υπάρχουν.
ε) Μέσα επικοινωνίας: ένας ασύρματος σε κάθε τοπικό επιτελείο και στις περισσότερες περιφερειακές
διοικήσεις· γενικά δεν υπάρχουν στα τάγματα.
στ) Μεταφορικά μέσα: εντελώς ανεπαρκή για τις υπάρχουσες ανάγκες.
ζ) Επιμελητεία: κακώς οργανωμένη και με πολύ φτωχές πηγές ανεφοδιασμού σε σύγκριση με τις
υπάρχουσες ανάγκες.
Δημιουργία στρατιωτικών προϋποθέσεων προς επίτευξη των βασικών στόχων του ΔΣ
Α) Αριθμητική αύξηση
19
Οι δυνάμεις του ΔΣ πρέπει πολύ να αυξηθούν με γρήγορους ρυθμούς, ώστε να τριπλασιαστούν την άνοιξη
του 1948.
Ειδικότερα η αύξηση αυτή είναι αναγκαίο να επιτευχθεί σε σύντομο διάστημα στην Κεντρική και Δυτική
Μακεδονία, ώστε να καταστεί δυνατή η συγκέντρωση των αναγκαίων εφεδρικών δυνάμεων για το
σχηματισμό του κύριου εκστρατευτικού σώματος που θα αναλάβει την κατάληψη της Θεσσαλονίκης.
Β) Οργανωτική προετοιμασία
α) Ήδη τώρα είναι απαραίτητο να ασχοληθούμε με την οργάνωση τμημάτων τακτικού στρατού, που
σταδιακά θα πρέπει να επεκταθεί σε όλο το Δημοκρατικό Στρατό ως σύνολο και να ολοκληρωθεί ως την
άνοιξη.
β) Να συγκεντρωθεί, μεταφερθεί και διανεμηθεί το απαραίτητο υλικό για τον πλήρη εξοπλισμό όλων των
τμημάτων του ΔΣ, λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτός θα ανέλθει σε 60.000 άνδρες.
Λεπτομέρειες περί της αναγκαίας ποσότητας υλικού ανά κατηγορία δίνονται στο συνημμένο πίνακα.
γ) Να επιλεχθεί και να εκπαιδευτεί το απαραίτητο τεχνικό προσωπικό για κάθε είδους όπλα και ιδιαίτερα
για τα μηχανικά τμήματα και της επικοινωνίας (ασυρματιστές, σαμποτέρ, ολμοβολητές, ναρκαλιευτές
κλπ.).
δ) Να συγκεντρωθεί το απαραίτητο υλικό για γέφυρες και οχυρά (λαστιχένιες βάρκες,
συρματοπλέγματα, σύνεργα, τσιμέντο, φύλλα σιδήρου κτλ.).
ε) Αμέσως να βρεθούν μεταφορικά μέσα.
στ) Σε συντομότατο διάστημα να οργανωθεί επιμελητεία και να εξασφαλιστούν πηγές ανεφοδιασμού, οι
οποίες θα δύνανται να καλύψουν όλες τις ανάγκες του ΔΣ.
20
Σχέδιο δραστηριοτήτων του ΔΣ κατά την περίοδο προετοιμασίας της κύριας επίθεσης
Άμεσος κύριος στόχος:
Παγίωση της κυριαρχίας του ΔΣ επί της οδού Καλαμπάκας-Μετσόβου-Ιωαννίνων με κύριο στόχο την
αποκατάσταση της ενότητας μεταξύ Μακεδονίας-Ηπείρου-Θεσσαλίας. Αυτό θα μας επιτρέψει να
μεταφέρουμε στο νότο σημαντικές ενισχύσεις σε υλικό, ώστε να επιτευχθεί αύξηση της δύναμης του ΔΣ
στις περιοχές της Θεσσαλίας, Ρούμελης και Πελοποννήσου και των σοβαρών του επιχειρήσεων, και μ'
αυτό να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή διάσπαση των εχθρικών δυνάμεων και συνεπώς να
ανακουφιστεί η Κεντρική και Δυτική Μακεδονία.
Δεύτερος κύριος στόχος:
Κυριαρχία επί της οδικής αρτηρίας Λάρισα-Ελασσόνα-Κοζάνη και Λάρισα-Τέμπη-Κατερίνη με κύριο
στόχο την αποκατάσταση της εδαφικής ενότητας μεταξύ των βουνών Χάσια-Πιέρια-Όλυμπος-Κίσαβος.
Σταθερή κυριαρχία του ΔΣ επί του υψιπέδου της Κοζάνης μέχρι τον ποταμό Βαρδάρη (Αξιός) με
επίκεντρο προς τα φαράγγια Έδεσσας-Άρνισας και Καστανιάς με στόχο να απομονωθεί η Δυτική
Μακεδονία από νότια και ανατολικά.
Έγκαιρη ενίσχυση της Κεντρικής Μακεδονίας από την πλευρά της Δυτικής και Ανατολικής Μακεδονίας.
Τρίτος κύριος στόχος:
Ανάληψη αποφασιστικής επιθετικής ενέργειας για τη δημιουργία ελεύθερης περιοχής στη ζώνη ΚόνιτσαΜέτσοβο-Γρεβενά-Τσοτύλι-Νεστόρι.
Δευτερεύουσες αποστολές:
Ήπειρος:
Σταθερή ενίσχυση στη ζώνη Πωγωνίου και Λάκα Σουλίου και εξασφάλιση του ελέγχου επί της αρτηρίας
Άρτα-Πρέβεζα-Ιωάννινα.
21
Θεσσαλία:
Εκδίωξη του εχθρού από τον κεντρικό ορεινό όγκο της Πίνδου (Κόζακας-Άγραφα) και ενίσχυση των
ενταύθα θέσεων του ΔΣ.
Ρούμελη:
Κυριαρχία του ΔΣ επί της οδού Λαμίας-Καρπενησίου με στόχο την αποκατάσταση της εδαφικής
ενότητας μεταξύ Θεσσαλίας και Ρούμελης. Ενίσχυση του ελέγχου επί του κεντρικού άξονα ΑθήναςΛαμίας με στόχο να ακινητοποιηθούν κατά μήκος αυτής της αρτηρίας όσο το δυνατόν περισσότερες
δυνάμεις του εχθρού. Μετακίνηση προς το όρος Πάρνηθα (κοντά στην Αθήνα), εξέλιξη των επιχειρήσεων
στο νησί Εύβοια και αποκατάσταση άμεσης επαφής με την Πελοπόννησο, ώστε μ' αυτή να καταστεί
δυνατή η μεταφορά υλικού εκεί.
Ανατολική Μακεδονία-Θράκη:
Αύξηση της δύναμης του ΔΣ σε 10.000 άνδρες. Ενίσχυση της δύναμης του ΔΣ στην Ανατολική
Μακεδονία και κατά τέτοιον τρόπο διανομή τους, η οποία θα καταστήσει δυνατή την κυριαρχία μας επί
του οροπεδίου Ζίρνοβο. Αποκοπή της Θράκης διαμέσω της συνεχούς και σταθερής εγκατάστασης
σοβαρών δυνάμεων του ΔΣ στον τομέα του όρους Χαϊντού.
Δημιουργία προϋποθέσεων για διατήρηση της Θεσσαλονίκης και άμυνα της πόλης από αεροπορικές
επιθέσεις και θαλάσσιες επιχειρήσεις
Σχηματισμός τμημάτων αντιαεροπορικού πυροβολικού, βαρέως αντιαεροπορικού πυροβολικού.
Δημιουργία καταδιωκτικής αεροπορίας.
Έγκαιρη κατασκευή στις σημαντικότερες τοποθεσίες επάκτιων πυροβολείων.
Ειδικά μέσα για την απομάκρυνση θαλάσσιων ναρκών από αέρος και θαλάσσης.
Ελαφρώς γρήγορα πλωτά μέσα για περιπολία κοντά στην ακτή.
10.9.1947
Μάρκος, Διοικητής ΔΣ
Καλό πράγμα η ΠΕΠΑΤΗΜΕΝΗ αλλά ακόμα καλύτερο η πρωτογενής έρευνα
ΕΠΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Soulis1